Alimenty na byłego małżonka to świadczenie pieniężne, które jedna ze stron jest zobowiązana wypłacić drugiej, po zakończeniu małżeństwa. Jest to jedno z najważniejszych zobowiązań związanych z rozwodem i ma na celu zapewnienie byłemu małżonkowi minimalnego poziomu życia. Alimenty na byłego małżonka są szczególnie ważne w przypadku, gdy jedna ze stron nie jest w stanie samodzielnie utrzymać się, np. ze względu na brak pracy, niepełnosprawność czy inne przeszkody.
Alimenty na byłego małżonka przysługują wtedy, gdy zakończyło się małżeństwo i jedna ze stron nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. W takim przypadku sąd może orzec obowiązek alimentacyjny na byłego małżonka, który jest w stanie pomóc finansowo. W Polsce alimenty na byłego małżonka przysługują zarówno kobietom, jak i mężczyznom.
Art. 60 KRO wyróżnia dwa typy obowiązku alimentacyjnego: zwykły (art. 60 § 1) i rozszerzony (art. 60 § 2). Obowiązek alimentacyjny zależy od podstawy prawnej żądania. Zwykły obowiązek alimentacyjny dotyczy małżonka rozwiedzionego, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajdującego się w niedostatku. Natomiast rozszerzony obowiązek alimentacyjny może być żądany od małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia na rzecz małżonka niewinnego, niezależnie od jego stanu niedostatku. W takim przypadku niezbędne jest porównanie sytuacji majątkowej małżonka niewinnego przed i po rozwodzie.
Wysokość alimentów na byłego małżonka jest ustalana przez sąd i zależy od kilku czynników, takich jak: dochody i możliwości finansowe obu stron, stan zdrowia, wykształcenie i kwalifikacje zawodowe. Sąd bierze pod uwagę również standard życia, jaki był zachowywany w trakcie trwania małżeństwa, oraz możliwości znalezienia pracy przez byłego małżonka. W niektórych przypadkach sąd może także brać pod uwagę czas, jaki upłynął od rozwodu, a także inne okoliczności związane z życiem stron.