Orzeczenie rozwodu dopuszczalne jest wówczas, gdy pożycie małżeńskie małżonków uległo zupełnemu i trwałemu rozkładowi, a jednocześnie, gdy nie istnieją tzw.przesłanki negatywne. Przesłanki negatywne to takie okoliczności, które uniemożliwiają orzeczenie rozwodu, nawet wówczas, gdy sąd ustali, że doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego.
Sąd nie orzeknie rozwodu jeżeli występuje:
1. sprzeczność orzeczenia rozwodu z dobrem wspólnych małoletnich dzieci;
2. sprzeczność orzeczenia rozwodu z zasadami współżycia społecznego.
3. Niedopuszczalne jest orzeczenie rozwodu również wtedy, gdy żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia.
Ad. 1 .
Wspólne małoletnie dzieci małżonków to dzieci pochodzące od obojga małżonków, dzieci pochodzące od jednego małżonka, przysposobione przez drugiego oraz dzieci wspólnie przysposobione przez małżonków.
Sąd oceniając, czy orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z dobrem wspólnych małoletnich dzieci bada przede wszystkim, czy rozwód nie spowoduje osłabienia więzi z dziećmi tego z małżonków, przy którym dzieci nie pozostaną, co mogłoby ujemnie wpłynąć na wykonywanie obowiązków rodzicielskich tego rodzica. Taką sytuacją, która przemawia za nieorzekaniem rozwodu z uwagi na dobro małoletnich dzieci jest nieustępliwe stanowisko małżonków, co do sposobu wykonywania w przyszłości władzy rodzicielskiej, a w szczególności żądanie przez każdego z małżonków, by władza rodzicielska została powierzona jemu wyłączając przy tym wszelką ingerencję drugiego małżonka.
Rozważając kwestię dobra dzieci należy ponadto brać pod uwagę ich wiek, dotychczasowe stosunki z rodzicami, stan zdrowia, rozwój, czy stopień wrażliwości. Sąd badając wpływ orzeczenia rozwodu rodziców na dobro wspólnych małoletnich dzieci co do zasady korzysta w tym zakresie z pomocy psychologa sądowego.
Podkreślić należy, że ocena, czy orzeczenie rozwodu sprzeciwia się dobru wspólnych małoletnich dzieci nie jest pozostawiona swobodnemu uznaniu sądu. Ocena ta ma opierać się na okolicznościach faktycznych danej sprawy i materiale dowodowym (w tym, a może przede wszystkim opinii biegłego psychologa), a sąd podejmujący decyzję, co do sprzeczności orzeczenia rozwodu z dobrem dzieci, zobowiązany jest ją szczegółowo uzasadnić.
Ad. 2.
Orzeczenie rozwodu może zostać uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego zwłaszcza wtedy, gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore i wymaga pomocy, rozwód natomiast stanowi dla niego rażącą krzywdę.
Ad. 3.
Orzeczenie rozwodu jest także niedopuszczalne, gdy żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego. Od tego zakazu są przewidziane jednak dwa wyjątki, tj.:
Wystąpienie jednej z powyżej opisanych sytuacji spowoduje, że sąd nie da rozwodu małżonkom, pomimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego. Pamiętać jednak należy, że każda sytuacja jest inna i wymaga indywidualnego rozpatrzenia przez sąd.