Rozwód bez orzekania o winie małżonków często jest potocznie przez nich nazywany rozwodem za porozumieniem stron.
Rozwód bez orzekania o winie za rozkład pożycia małżeńskiego jest możliwy tylko w przypadku porozumienia się małżonków w tej sprawie i wypracowania jednakowego stanowiska co do nieorzekania o winie.
Jest to bez wątpienia najprostsza i najszybsza forma rozwiązania małżeństwa. Rozwód bez orzekania o winie ma szanse zacząć się i zakończyć już na pierwszej rozprawie, przede wszystkim wówczas, gdy małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, ani nie dokonują podziału majątku w ramach postępowania rozwodowego.
W sytuacji podjęcia przez małżonków wspólnej decyzji o rozwodzie i przeprowadzeniu go bez orzekania o winie stron za rozkład pożycia, małżonkowie często błędnie zakładają, że mogą sporządzić jeden pozew i razem się pod nim podpisać, a nawet skorzystać z pomocy tego samego pełnomocnika. Nie ma jednak takiej możliwości. Zgodnie z obowiązującą procedurą, w postępowaniu muszą wystąpić dwie strony- powód (małżonek składający pozew o rozwód) i pozwany (małżonek przeciwko, któremu pozew został złożony). Niedopuszczalne jest również i niezgodne z etyką zawodu, aby ten sam radca prawny lub adwokat reprezentował oboje małżonków, występujących po dwóch różnych stronach w jednym postępowaniu. Obowiązek działania każdego z małżonków we własnym imieniu nie uniemożliwia w żaden sposób działania w porozumieniu co do sposobu przeprowadzenia rozwodu. W przypadku działania małżonków w porozumieniu nie ma znaczenia, który z małżonków złoży pozew, a który z nich na niego pisemnie odpowie.
Rozwód bez orzekania o winie nie wymaga jednak wcześniejszego (tzn. jeszcze przed wniesieniem pozwu) porozumienia się między małżonkami w tym zakresie. Jeżeli jesteś tym małżonkiem, który chce wystąpić z pozwem, a nie jesteś w stanie się w tej kwestii porozumieć ze swoją żoną lub mężem, możesz bez uprzedniego uzgadniania z małżonkiem złożyć pozew do sądu z wnioskiem o nieorzekaniu o winie za rozkład pożycia małżeńskiego. Twój współmałżonek będzie miał szansę odnieść się do twojego wniosku w odpowiedzi na pozew, w której może przychylić się do wniosku o nieorzekaniu o winie, bądź się na niego nie zgodzić.